Bất kỳ ai làm việc trong lĩnh vực đo đạc địa hình, thiết kế hạ tầng hay xây dựng đều nên hiểu rõ sự khác biệt giữa các mô hình này. Chúng nghe có vẻ giống nhau, nhưng lại phục vụ các mục đích rất khác nhau.
Việc chọn đúng mô hình có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn đến độ chính xác và thành công của toàn bộ dự án. Hãy cùng tìm hiểu sự khác biệt cơ bản giữa chúng nhé! 👇
📊 DEM (Digital Elevation Model) – Mô Hình Độ Cao Số
Hãy coi DEM là một thuật ngữ “ô dù” chung.
Đây là một thuật ngữ rất tổng quát, dùng để chỉ bất kỳ bộ dữ liệu số nào biểu thị độ cao của bề mặt so với mực nước biển. DEM thường được dùng làm dữ liệu gốc, là cơ sở để tạo ra DTM hoặc DHM.
🏔️ DTM (Digital Terrain Model) – Mô Hình Địa Hình Số
DTM là mô hình biểu thị bề mặt “đất trần” (bare-earth).
Điều này có nghĩa là nó đã được xử lý để loại bỏ tất cả các vật thể bên trên mặt đất, bao gồm:
- Các công trình nhân tạo (nhà cửa, tòa nhà, cầu cống…)
- Thảm thực vật (cây cối, rừng…)
Hãy tưởng tượng bạn “cạo” sạch mọi thứ trên mặt đất và chỉ giữ lại hình dạng của đồi, núi, thung lũng. Đó chính là DTM.
🔹 Ứng dụng phổ biến: DTM là nền tảng cực kỳ quan trọng trong thiết kế kỹ thuật, chẳng hạn như:
- Thiết kế đường giao thông, san lấp mặt bằng.
- Phân tích thủy văn, thiết kế mạng lưới thoát nước.
- Tạo các mặt cắt địa hình chính xác.
🌆 DHM (Digital Height Model) – Mô Hình Chiều Cao Số
Ngược lại hoàn toàn với DTM, DHM là mô hình bao gồm tất cả mọi thứ trên mặt đất.
Nó không chỉ thể hiện địa hình “đất trần” mà còn bao gồm cả độ cao của các đặc điểm tự nhiên và nhân tạo như cây cối, các tòa nhà, và các công trình khác.
(Lưu ý: DHM rất giống và thường được dùng thay thế cho một thuật ngữ phổ biến khác là DSM – Digital Surface Model hay Mô hình Bề mặt Số).
🔹 Ứng dụng: DHM cung cấp một cái nhìn thực tế và đầy đủ về mọi thứ “nhô” lên khỏi mặt đất, hữu ích cho:
- Lập kế hoạch đô thị.
- Phân tích tầm nhìn (line-of-sight).
- Mô phỏng 3D thực tế.
Tóm Lại: Khác Biệt Then Chốt
- DTM (Mô hình Địa hình): Chỉ có mặt đất trần. (Không cây, không nhà)
- DHM (Mô hình Chiều cao): Bao gồm tất cả mọi thứ. (Có cả cây và nhà)
- DEM (Mô hình Độ cao): Là thuật ngữ chung, có thể là DTM hoặc DHM tùy thuộc vào bối cảnh.
Hiểu rõ sự khác biệt này sẽ giúp bạn chọn đúng loại dữ liệu cho công việc của mình, đảm bảo các tính toán và thiết kế luôn chính xác.
Bình luận